1- آلوسى در روح المعانى پس از اعتراف به این که به غیر از على و فاطمه و حسن و حسین علیهم السلام کس دیگرى  در داستان مباهله همراه پیامبر _صلى الله علیه و آله_ نبوده است و با تأکید بر این که هیچ انسان مؤمنى نباید در این  مسأله شک کند، به بیان استدلال علماء شیعه مى‏پردازد و مدّعى مى‏شود که منظور از «انفسنا» خود پیامبر است و «على» جزء «ابنائنا» است؛ زیرا در ادبیّات عرب به داماد هم پسر گفته مى‏شود!» (2) پاسخ این سخن بسیار روشن  است؛ زیرا طبق این آیه شریفه پیامبر از «ابنائنا» و «انفسنا» و «نسائنا» دعوت کرده است. اگر منظور از «أنفسنا» خود  پیامبر صلى الله علیه و آله باشد، آیا دعوت از خویشتن معنى دارد؟ با توجّه به این که قرآن مجید فصیح ترین سخنان است،  قطعاً چنین مطلب غیر فصیحى نمى‏گوید و به پیامبر دستور نمى‏دهد که از خویشتن دعوت کند. پس قطعاً منظور از «انفسنا» خود پیامبر _صلى الله علیه و آله_نیست. علاوه بر این، ما در ادبیّات عرب ندیده‏ایم که به داماد، پسر خطاب شود و چنین استعمالى بسیار نامأنوس و مجازى مى‏باشد .  از چنین اظهار نظرهایى زیاد تعجّب نکنید؛ این، نتیجه تعصّب‏هاى بیجاست؛ این گونه تعصّبها بجایى مى‏رسد که  بعضى از اشخاص حاضر هستند براى حفظ عقائد نادرست خود، حتّى مطالبى را بر قرآن تحمیل کنند!

 2- عجیب‏تر از سخن آلوسى، نظریّه محمّد عبده در المنار(3) است. وى در کتاب المنار، هنگامى که به تفسیر آیه مباهله مى‏رسد، مى‏نویسد: الرّوایات متّفقة على أنّ النّبی صلى الله علیه و آله اختار للمباهلة علیّاً وفاطمة و ولدیهما و یحملون  کلمة نسائنا على فاطمة وکلمة انفسنا على علیٍّ فقط و مصادر هذه الرّوایات الشّیعة و مقصدهم منها معروف.(4) «احادیث  و روایات اتّفاق دارند که پیامبر _صلى الله علیه و آله_ براى مباهله على وفاطمه و دو پسر آنان را انتخاب کرد. و کلمه «نسائنا» در آیه شریفه بر فاطمه و کلمه «انفسنا» بر «على» حمل شده است؛ البتّه مستند این روایات و منبع آن، شیعیان است و هدف آنها از این گونه روایات روشن است!»واقعاً این سخن از محمّد عبده عجیب است و صدر و ذیل آن متناقض مى‏باشد زیرا در ابتداى سخن ادّعاى اتّفاق واجماع روایات مى‏کند و در ذیل آن، همه آنها را به شیعه نسبت مى‏دهد!علاوه بر این که (همانگونه که گذشت) سخن ذیل صحیح نیست، چون بیشتر روایات مذکور- بر خلاف ادّعاى ایشان- از  اهل سنّت نقل شده است.در مقابل این سخنان بى اساس جز تأسّف و افسوس چیزى نمى‏توان گفت. به هر حال، آیه  مباهله، با توضیحاتى که گذشت، از آیات محکم و صریحى است که دلالت روشنى بر ولایت امیرمؤمنان علیه السلام و فرزندانش علیهم السلام دارد. (5)

                              روایتی در باب جواز و کیفیت مباهله

ابو مسروق می گوید: بحضرت صادق علیه السلام عرض کردم: ما با مردم (در باره مذهب و امامت شما) گفتگو می کنیم و با آنان احتجاج می کنیم و بگفتار خداى عز و جل دلیل می آوریم که می فرماید: «خدا و رسول را و اولیاء امر را فرمان برید» (سوره نساء آیه 59) مردم (مخالفین شیعه) می گویند: این آیه در باره فرماندهان قشونها و لشکرها نازل گشته، سپس براى آنان بگفتار (دیگر) خداى عز و جل حجت می آوریم (که می فرماید): «جز این نیست که ولى شما خدا و رسول او است» تا آخر آیه (55 از سوره مائده) پس مردم می گویند: این آیه در باره مؤمنین نازل شده، و دلیل می آوریم براى آنها بگفتار خداى  عز و جل: «بگو اى محمد من از شما مزدى نخواهم جز دوستى در باره نزدیکان (و خویشان) ..» (سوره شورى آیه 23) می گویند: این آیه در باره نزدیکان و خویشان اسلامى نازل شده است.    ابو مسروق می گوید: من آنچه در خاطر داشتم از این آیات و مانند آن (و جوابهائى که مردم در برابر آنها می دهند) ذکر کردم؟ حضرت بمن فرمود: اگر این طور است آنها را بمباهله دعوت کن، عرضکردم: چگونه (مباهله) کنم؟ فرمود: سه روز خود  را اصلاح کن- و گمانم که فرمود: روزه بگیر- (یعنى در آن سه روز که در صدد اصلاح خود با توبه و استغفار و دعا و امثال اینها می باشی روزه هم بگیر) و غسل کن و تو با مخالف خود به صحرا بروید و انگشتان دست راست خود را در انگشتان او شبکه‏وار بینداز، و او را انصاف ده (یعنى) ابتداء بخود (لعن و نفرین) کن و بگو:

 «بار خدایا اى پروردگار هفت آسمان و هفت زمین، و اى داناى نهان و عیان، و اى بخشاینده مهربان، اگر أبو مسروق حقى را انکار کرده و ادعاى باطلى کرده پس بر او از آسمان عذابى دردناک نازل فرما» سپس نفرین را باو برگردان و بگو: «و اگر فلان کس حقى را انکار کرده و باطلى را ادعا کرده پس عذابى دردناک از آسمان بر او فروآور» سپس فرمود: پس از آن درنگ نکنى مگر آن که اثر آن را در آن شخص بچشم خود خواهى دید، (ابو مسروق گوید): پس بخدا سوگند هیچ کس را ندیدم که مرا در این کار اجابت کند (و بمباهله حاضر شود).در روایتی از حضرت باقر علیه السلام نقل شده که آن حضرت فرمود: ساعتى که در آن مباهله شود میان زدن سپیده تا زدن‏آفتاب است.(6)التماس دعا 

 1. احقاق الحق، جلد 3، صفحه 46.