مائــده الهی
بسم الله الرحمن الرحیم هر طرف کوس «فنا» می زند آهنگ رحیل ما به درگاه رضا بهر «بقا» آمدهایم «ناصرم» خادم درگاه توأم اى محبوب بینوائیم پى برگ و نوا آمدهایم(1) بارگاه ملکوتی امام علی بن موسی الرضا علیه السلام قبله هفتم عالم وجود(2) هر لحظه محل فرود فرشتگان الهی و نازل شدن فیوضات ربانی می باشد که شامل حال زوار آن حضرت می شود . از حوادث برجسته زمان امام رضا علیه السلام مسأله ولایت عهدی می باشد که به اجمال چند سطری راجع به آن مطالبی به عرض می رسد. شیعیان در زمان مامون که تعداد قابل توجهی بودند، پیوسته ائمه اهل بیت علیهم السلام را پیشوایان دینی واجب الاطاعه و خلفای واقعی پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می دانستند و دستگاه خلافت را که به دست افراد عیّاش و بی بند و باری اداره می شد، دستگاهی ناپاک و دور از ساحت قدس پیشوایان خود می دیدند و حکومت وقت نیز این معنا را درک کرده بود. بدین جهت هر از چند گاهی قیام های خونینی توسط علویین بر پا می شد که برای دستگاه خلافت گرفتاری سختی بود. مأمون به فکر سیاست تاز ه ای افتاد تا به این گرفتاری هفتاد ساله که خلفای قبل از او نتوانسته بودند آن را برطرف کنند پایان دهد و آن این بود که امام رضا علیه السلام را «ولی عهد» خود گرداند تا بدین وسیله دست سادات علوی به خلافت بند شود و به ضرر دستگاه قیام نکنند. از سوی دیگر شیعیان نیز پس از آن که آلودگی امام خود را به خلافتی که پیوسته آن را و کارگردانان آن را پلید و ناپاک می شمردند، مشاهده کردند، دیگر آن اعتقاد معنوی و ارادت باطنی را که در حق امامان اهل بیت علیهم السلام، داشتند از دست می دادند. و تشکّل مذهبیشان سقوط می کرد و دیگر خطری از این راه متوجه دستگاه خلافت نمی گردید.(3) مأمون برای تحقق این تصمیم امام را از مدینه به مرو احضار کرد و پس از حضور، اول خلافت و پس از آن ولایت عهدی خود را به امام پیشنهاد داد و آن حضرت اعتذار جسته، نپذیرفت ولی بالاخره به هر ترتیب بود قبولانید و امام نیز به این شرط که در کارهای حکومتی و عزل و نصب عُمّال دولت مداخله نکند ولایت عهدی را در سال 200 هجری پذیرفت.(4) اما وقتی مامون بیشتر شدن ارادت مردم به ساحت امام و اقبال عجیب عامه مردم ، حتی سپاهیان و اولیای امور دولتی را نسبت به ساحت قدس امام مشاهده کرد پی به اشتباه خود برده و چاره را در شهادت آن حضرت دید و ایشان را مسموم و شهید گردانید. در پایان نوشتار خود را از با کلامی از آن حضرت خاتمه می دهیم. قال الإمام علیّ بن موسى الرضا علیه السّلام: سبعة أشیاء من الاستهزاء: من استغفر اللّه بلسانه و لم یندم قلبه فقد استهزأ بنفسه، و من سأل اللّه التوفیق و لم یجتهد فقد استهزأ بنفسه، و من سأل اللّه الجنّة و لم یصبر على الشدائد فقد استهزأ بنفسه، و من تعوّذ باللّه من النار و لم یترک شهوات الدّنیا فقد استهزأ بنفسه، و من ذکر الموت و لم یستعدّ له فقد استهزأ بنفسه، و من ذکر اللّه و لم یشق إلى لقائه فقد استهزأ بنفسه، و من أصرّ على المعاصی و طلب العفو منربّه و لم یتب فقد استهزأ بنفسه.(5) حضرت رضا- علیه السّلام- فرموده اند : هفت چیز مسخره دارد: کسى که به زبان استغفار کند و در دل پشیمان نباشد خود را مسخره کرده، همچنین کسى که توفیق از خدا بخواهد و کوشش نکند، یا بهشت خواهد و بر سختیها صبر ننماید، یا به خدا از آتش پناه برد و از لذت دنیا دست نکشد، یا مرگ را یاد کند و آماده آن نشود، یا خدا را یاد کند و مشتاق دیدار او نباشد، یا در گناه اصرار ورزد و بدون توبه از خدا طلب عفو و بخشش کند.(6) 
| Design By : Pichak |
