مائــده الهی
بسم الله الرحمن الرحیم «دو چیز را قرآن ، باعث قیام مردم دانسته ، یکی مال و دیگری کعبه. در مورد کعبه می فرماید: «جَعَلَ اللَّهُ الْکَعْبَةَ الْبَیْتَ الْحَرامَ قِیاماً لِلنَّاس...» ؛ «خداوند، کعبه -بیت الحرام- را وسیلهاى براى استوارى و سامان بخشیدن به کار مردم قرار داده...» (1) و در مورد مال می فرماید:«وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَکُمُ الَّتی جَعَلَ اللَّهُ لَکُمْ قِیاماً...» ؛ «اموال خود را، که خداوند وسیله قوام زندگى شما قرار داده، به دست سفیهان نسپارید...» (2). قیام را اهل لغت گفته اند، عبارت است از تکیه گاه؛ یعنی : ما یقوم به الشیء. آنچه که یک چیز به آن تکیه می کند. بنابراین مردمی که اقتصاد ندارند و فقیرند، زبون و زیر دست هستند چون تکیه گاه ندارند.»(3) وقتی آیاتی که راجع به اقتصاد و امور مربوط به آنست را مورد دقت قرار می دهیم می بینیم که قرآن کریم به مال و اسباب دنیوی با دید الهی نگاه کرده و افراد را به داشتن تقوا در بعد مادی تشویق نموده است که رعایت تقوای مالی ، مستلزم جهادی مستمر و دقیق با نفس و شیطان و عوامل شیطانی پیرامون خود است. خداوند در قرآن وظایف افراد را نسبت به اموال خود یا دیگران معین می کند مانند آیاتی که درباره زشت و گناه بودن اسراف و تبذیر در قرآن آمده است.
و آیاتی که راجع به نحوه خرج کردن و هزینه کردن مال می باشد که نشان می دهد مؤمن باید دارای غیرت مالی باشد یعنی مال خود را که از حلال به دست آورده در کار حرام مصرف نکند و احکام مال را اعم از دادن خمس و زکات و کمک به فقراء و...رعایت کند. همچنین موارد دیگری در مورد مال و مصرف آن وجود دارد که به برخی اشاره می شود. 1- صداقت در ایمان ،در گرو جهاد در راه خدا با جان و اموال خود.إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ یَرْتابُوا وَ جاهَدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ فی سَبیلِ اللَّهِ أُولئِکَ هُمُ الصَّادِقُونَ (4)مؤمنان واقعى تنها کسانى هستند که به خدا و رسولش ایمان آوردهاند، سپس هرگز شکّ و تردیدى به خود راه نداده و با اموال و جانهاى خود در راه خدا جهاد کردهاند؛ آنها راستگویانند. 2- اقتصاد در خدمت آخرت گرایی.قُلْ لِعِبادِیَ الَّذینَ آمَنُوا یُقیمُوا الصَّلاةَ وَ یُنْفِقُوا مِمَّا رَزَقْناهُمْ سِرًّا وَ عَلانِیَةً مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ یَوْمٌ لا بَیْعٌ فیهِ وَ لا خِلال(5)به بندگان من که ایمان آوردهاند بگو نماز را برپا دارند؛ و از آنچه به آنها روزى دادهایم، پنهان و آشکار، انفاق کنند؛ پیش از آنکه روزى فرا رسد که نه در آن خرید و فروش است، و نه دوستى! (نه با مال مىتوانند از کیفر خدا رهایى یابند، و نه با پیوندهاى مادى!)
3- الهی بودن انگیزه ورود در عرصه اقتصاد، چرا که در غیر این صورت بهره زیادی نصیب شخص نمی شود.مَنْ کانَ یُریدُ حَرْثَ الْآخِرَةِ نَزِدْ لَهُ فی حَرْثِهِ وَ مَنْ کانَ یُریدُ حَرْثَ الدُّنْیا نُؤْتِهِ مِنْها وَ ما لَهُ فِی الْآخِرَةِ مِنْ نَصیب(6)کسى که زراعت آخرت را بخواهد، به کشت او برکت و افزایش مىدهیم و بر محصولش مىافزاییم؛ و کسى که فقط کشت دنیا را بطلبد، کمى از آن به او مىدهیم امّا در آخرت هیچ بهرهاى ندارد! 4- جهاد با نفس در مورد مال.یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تُلْهِکُمْ أَمْوالُکُمْ وَ لا أَوْلادُکُمْ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ وَ مَنْ یَفْعَلْ ذلِکَ فَأُولئِکَ هُمُ الْخاسِرُون(7)اى کسانى که ایمان آوردهاید! اموال و فرزندانتان شما را از یاد خدا غافل نکند! و کسانى که چنین کنند، زیانکارانند! 5- اقتصاد بیمار ،مانند رواج رشوه و کم کاری و...موجب ذلت افراد و تسلط بیگانگان بر بازار می شود که امروزه در کشورهای اسلامی شاهد آن هستیم.
6- کسی که در دفاع از مال خود کشته شود ، شهید محسوب می شود. رسول اکرم حضرت محمد«صلى الله علیه و آله و سلم»: حرمت مال مسلمان مانند حرمت خون اوست.(8) امام صادق علیه السلام:َ مَنْ قُتِلَ دُونَ مَالِهِ فَهُوَ شَهِید هر کس براى دفاع از مال خود کشته شود شهید است. (9)
| Design By : Pichak |
